Jak działa lodówka? Z czego się składa?

Budowa lodówki

W wielkim skrócie, co to jest lodówka, wie każdy. To duże urządzenie, w którym panuje niska temperatura, więc można przechowywać w nim jedzenie. Nie każdy już jednak potrafi wyjaśnić zasadę działania chłodziarki oraz to, jak to możliwe, że urządzenie elektryczne, zamiast się rozgrzewać, jest tak zimne w środku.

Prosto i krótko wyjaśnię, jak działa lodówka. Aby dało się to łatwo zrozumieć, zacznę od podstawowej budowy chłodziarki. Poniższe elementy odgrywają najważniejszą rolę w procesie chłodzenia wnętrza urządzenia.

Wyjaśnienia zawarte w tym artykule dotyczą lodówek sprężarkowych, czyli najpopularniejszych. Są jeszcze inne rodzaje, na przykład absorpcyjne, czy nawet magnetyczne i termoakustyczne.

• Sprężarka – sercem lodówki sprężarkowej jest właśnie sprężarka, w końcu to od niej sprzęt wziął swoją nazwę. Ten element pełni kilka funkcji. Sprężarka przede wszystkim kontroluje cały obieg czynnika chłodniczego (o którym trochę więcej poniżej), zwiększa jego ciśnienie i zmienia jego temperaturę.
• Parownik – to spory element, który znajduje się wewnątrz chłodziarki. Kształtem przypomina grzejnik łazienkowy. Przez parownik przepływa czynnik chłodniczy i tam właśnie, jak wskazuje nazwa, paruje. Ten element znajduje się blisko komory, bo właśnie on odpowiada za jej schłodzenie.
• Skraplacz – kolejny element przypominający grzejnik, ale ze spiralami ułożonymi pionowo. Na pewno wiesz, jak wygląda, bo znajduje się z tyłu każdej lodówki i jest dobrze widoczny. W tym elemencie czynnik się skrapla.
• Kapilara – to element cienkiej rurki, który pozwala zmniejszyć ciśnienie czynnika chłodniczego.
• Termostat – o tym, że lodówka ma termostat, wie wiele osób, ale co on robi? Służy do wykrywania temperatury i obsługi sprężarki.

Zasada działania lodówki

Informacja, z czego składa się lodówka, nie wystarczy do zrozumienia jej działania.

W dużym skrócie – za chłód w komorze odpowiada czynnik chłodniczy, który na przemian zmienia swoją postać z ciekłej w gazową i w efekcie wytwarza potrzebną niską temperaturę.

Nie brzmi to jednak zbyt jasno, dlatego po kolei. Wszystkie wspomniane elementy tworzą zamknięty układ, przez który bez przerwy przepływa wspomniany już wielokrotnie czynnik chłodniczy. Co to takiego? To substancja, która w niskiej temperaturze paruje.

W całym obiegu czynnik chłodniczy na przemian paruje i skrapla się pod wpływem zmiany temperatury. W momencie, gdy przechodzi w gaz, powstaje chłód, który zmniejsza temperaturę w chłodziarce.

Dawniej jako czynnika chłodniczego używano freonu, ale okazał się on szkodliwy dla środowiska, ponieważ wpływał na powiększanie się dziury ozonowej. Wymieniono go więc na inne gazy, na przykład izobutan.

Przepływ czynnika przez układ

Czynnik przemieszcza się po całym układzie za sprawą sprężarki. Ona pompuje go przez poszczególne elementy, zmieniając jego ciśnienie – wyższe oznacza, że substancja zwiększa swoją temperaturę.

Kiedy czynnik chłodniczy znajduje się w sprężarce, ma wysoką temperaturę. Stamtąd trafia do skraplacza, gdzie spotyka się z chłodniejszym powietrzem na zewnątrz lodówki. W efekcie obniża się temperatura czynnika, a ten przechodzi ze stanu gazowego (jaki miał w sprężarce) w ciekły.

Następnie ciekły czynnik natrafia na wąską rurkę z kapilarą, co zmniejsza jego ciśnienie, a tym samym temperaturę. Schłodzona substancja trafia do parownika. Tam zaczyna się proces wytwarzania zimnego gazu, który pochłania ciepło wokół niego. Na tym etapie czynnik znajduje się zaraz obok komory chłodziarki.

Ostatnim krokiem jest powrót stopniowo ogrzewającego się czynnika (w formie gazu) do sprężarki, gdzie wszystko powtarza się od nowa. Tam się skrapla, zamienia w ciecz, potem w gaz, chłodzi się, ogrzewa i tak w kółko.

Termostat wykrywa temperaturę w komorze chłodziarki i jeśli jest za wysoka, uruchamia sprężarkę, aby rozpocząć cały opisany wyżej proces.

Przeczytaj też:

• Rozmrażanie lodówki krok po kroku
• Resetowanie lodówki
• Ile prądu pobiera lodówka? Zużycie energii lodówek!

Inne elementy lodówki

Powyżej wyjaśniłem ogólne działanie lodówki, ale są też elementy, które stanowią równie dużą zagadkę. Jak działa na przykład kostkarka albo komora świeżości? Pokrótce wyjaśnię też te kwestie.

Jak działa kostkarka w lodówce?

Nowoczesne lodówki coraz częściej mają wbudowaną maszynę do robienia lodu, która znajduje się na drzwiach. To znaczne ułatwienie, szczególnie w sezonie letnim. Jak działa kostkarka w lodówce?

W większości przypadków kostkarka pobiera wodę z sieci wodociągowej, w niektórych modelach zbiornik trzeba napełniać ręcznie. Następnie płyn zostaje przelany do specjalnych foremek, a tam zamrożony.

Kiedy lód jest gotowy, foremki są nieznacznie podgrzewane, tylko na tyle, aby kostki wypadły z formy. Następnie trafiają one do pojemnika, w którym są przechowywane w odpowiedniej temperaturze. Kiedy potrzebujesz lodu, naciskasz tylko przycisk, a gotowe kostki wypadają do szklanki.

Kostkarka to przydatne udogodnienie, choć pojawia się głównie w szerszych chłodziarko-zamrażarkach.

Są to przede wszystkim:

• Lodówki side by side
• Lodówki French Door
• Lodówki Multidoor

Najlepsze z nich przedstawia ranking lodówek z kostkarką automatyczną do lodu.

Jak działa komora świeżości w lodówce?

Ciekawą opcją w nowoczesnych lodówkach jest też specjalna strefa, określana jako komora świeżości w lodówce. Co to jest? To szuflada, która utrzymuje niższą temperaturę niż reszta komory. Przechowasz w niej delikatne produkty, wymagające innych warunków niż większość artykułów spożywczych.

W jej wnętrzu panuje niska temperatura, ale taka komora jest zabezpieczona przed powstawaniem szronu ciągłym obiegiem powietrza. Specjalna kratownica dodatkowo zapewnia optymalny poziom wilgoci. Jeśli jest on za wysoki, woda pozostaje na powierzchni tej kratownicy, a nie na produktach spożywczych.

Komorę świeżości spotkasz zarówno w najlepszych lodówkach wolnostojących, dobrych lodówkach do zabudowy, jak i lodówkach do obudowy.