Jakie żelazko kupić? Na co zwrócić uwagę?

Po przeczytaniu porad zakupowych zobacz od razu mój niezależny ranking żelazek parowych. Wybrałem je w oparciu na wszystkich poniższych priorytetach.

Jaka wydajność prasowania żelazka parowego? Co na nią wpływa?

Obstawiam, że pragniesz nabyć skuteczne żelazko. Ma sobie poradzić nie tylko z odzieżą letnią (np. koszulkami, bluzkami, sukienkami, spódnicami), ale też z trudniejszymi materiałami (np. płaszczami, żakietami, marynarkami, grubym sztruksem, jeansowymi spodniami).

Jak rozpoznać, czy dane urządzenie do prasowania ubrań rozprostuje mocno zmiętolone ciuchy i tekstylia?

Patrząc w pierwszej kolejności na natężenie przepływu pary. To kluczowa wartość. Im wyższa, tym lepiej, bo strumień parowy staje się intensywniejszy. Szybciej i głębiej wniknie we włókna tkaniny, rozluźniając je i w efekcie usuwając pomarszczenia.

Aby Twoje części garderoby uzyskały nienaganną gładkość i fason, celuj w ponad 40 g/min, a najlepiej powyżej 50 g/min. Dzięki temu nie stracisz zbyt wiele czasu na prasowanie. Sprawniej wygładzisz odzienie, eliminując z niego uporczywe zagięcia i pofalowania.

Co jeszcze wpływa na skuteczność wytwarzania pary?

Po części moc, która wspomaga system dystrybucji pary wodnej. Polepsza też szybkość nagrzewania stopy.

Istotna, szczególnie podczas wygładza lud odświeżania czegoś w pionie, jest wartość uderzenia pary. To krótki, bardzo intensywny wystrzał strumienia parowego. Ma usuwać najtrudniejsze pogniecenia. Dobrze, gdy osiąga lub przekracza 230 g. Przyda Ci się, gdy dana rzecz wisi na wieszaku (bo np. źle znosi bezpośredni kontakt ze stopą żelazka), karniszu (firanki, zasłony) lub ma na sobie multum zagnieceń.

Jaką powłokę powinna mieć stopa żelazka parowego?

Druga najważniejsza sprawa. To z dysz umieszczonych na stopie sprzętu wydobywa się para. To stopa bezpośrednio styka się z wymiętą odzieżą podczas prasowania, prawda?

Kluczem do udanej inwestycji jest poznanie specyfiki powłok, które stosują producenci. W teorii jest ich wiele, ale tylko część zapewnia najkorzystniejsze cechy.

Co w ogóle powinna oferować dobra powłoka na stopie żelazka? Oto moje wskazówki:

• Gładki poślizg – jak najmniejszy opór, aby manewrowanie żelazkiem było dla Ciebie płynne, a nie męczące. Wysoka płynność ślizgu musi dotyczyć przeróżnych materiałów: bawełny, syntetyków, lnu, jeansu itd.
• Odporność na zarysowania – i inne uszkodzenia mechaniczne. Jakiekolwiek rysy czy pęknięcia mogą doprowadzić do poważniejszej awarii żelazka lub zniszczenia prasowanych tkanin. Utrudnią też czyszczenie. Nikt z nas tego nie chce. Wytrzymałej powłoce nie straszne jest przejechanie po metalowych guzikach czy zamku. Nie łapie także przypaleń, które są najoporniejsze w usunięciu.
• Bezpieczeństwo dla ubrań – chodzi głównie o ryzyko lustrowania, wyświecania ubrań. No wiesz, materiał robi się wybłyszczony, świeci się. Dotyczy to przede wszystkich niektórych delikatnych tkanin, ale i wielu ciemnych rzeczy. Pojawienie się tego typu defektu na ubraniu grozi wyrzuceniem go do kosza. Oczywiście żelazko parowe nie może też przypalać ciuchów (zakładając, że jest odpowiednio wyregulowane).
• Brak przywierania do materiału – strasznie wkurzająca rzecz! Prasujesz, podnosisz żelazko, aby przejść do kolejnego obszaru, a ubranie przykleja się do stopy. Musisz na nowo rozłożyć i rozciągnąć odzienie na desce do prasowania. Dobra powłoka na stopie ma się od razu odrywać od tkaniny, w ogóle jej nie unosząc. Ta cecha ma też związek z ochroną odzienia, bo przywieranie może skutkować wyświecaniem części garderoby.
• Łatwość czyszczenia – po prasowaniu góry ciuchów stopa żelazka może złapać jakieś kłaczki, a nawet plamy. Szorowanie powłoki nic dobrego nie przyniesie, ale subtelne przetarcie jej jest już wskazane. Aby skorzystać z tej drugiej opcji, powłoka musi być łatwa w czyszczeniu. Duży wpływa na to ma jej trwałość.
• Szybkość nagrzewania – tak, nie tylko moc odpowiada za czas rozgrzania stopy, ale i jej rodzaj. Pokrewną cechą jest tu także czas ochładzania stopy, aby można je było bezpiecznie schować po prasowaniu.

A teraz zobacz rodzaje powłok, które najbardziej Ci się spodobają, spełniając wymienione przed chwilą kryteria:

• Eloksalowa – to anodowane aluminium. Stopy aluminiowe nie są zbyt dobre, o czym jeszcze wspomnę, ale eloksalacja ich wszystko zmienia. Prowadzenie żelazka po odzieniu staje się płynne. Nic nie przywiera do stopy, a najbardziej imponuje wytrzymałość eloksalowej powłoki. Jest w końcu dwukrotnie twardsza od stali nierdzewnej! Ten rodzaj powłoki stosuje przede wszystkim Braun w swoich flagowych seriach żelazek.
• Tytanowa – gładko sunie po prasowanych ubraniach, nie przykleja się do nich i jest bardzo odporna na zadrapania czy inne uszkodzenia mechaniczne. Łatwo się ją czyści i nic złego nie robi z odzieżą różnego typu. Co ciekawe, tytan nie występuje samodzielnie na takiej powłoce. Zazwyczaj jest domieszką, najczęściej towarzyszy ceramice. Mimo tego i tak dużo daje. Z tytanowych powłok słynie Philips.
• Ceramiczna – najczęściej spotykana opcja. Zapewnia doskonały ślizg, szybkie nagrzewanie i brak większych problemów z przywieraniem do materiału. Jeżeli chodzi o łatwość prasowania, nie odbiega od wcześniejszych powłok. Wytrzymałość również zadowala. Gorzej z czyszczeniem, ale tylko w przypadku powstania jakichś przypaleń na stopie. Ceramiczną powłokę spotkasz m.in. w żelazkach Tefal, Bosch czy Braun.
• Szafirowa, szklana, granitowa – mają do siebie podobne właściwości. Są szybko gotowe do pracy, bezpieczne dla ubrań, odporne na zarysowania, proste w czyszczeniu (choć akurat szafirową wypada przecierać po każdym prasowaniu). Odznaczają się także znakomitymi właściwościami poślizgowymi. Prasowanie jest łatwe i płynne. Sęk w tym, że bardzo zwiększają cenę żelazek, a i tak rzadko się w nich pojawiają. Dlatego też bardziej rekomenduję wcześniejsze rodzaje. Może w przyszłości sytuacja ulegnie zmianie, lecz póki co trudno trafić na te 3 typy powłok.

Z powyższymi rodzajami powłok Twoje ubranie szybko stanie się wygładzone i nienagannie wyglądające. Pielęgnacja takich powłok jest łatwa, a wytrzymałość bardzo wysoka.

Teraz odwróćmy pytanie: Jakich powłok lepiej unikać i dlaczego?

• Stalowa – bardzo szybko się nagrzewa, ale na tym jej zalety się kończą. Wbrew pozorom odporność na zarysowania wypada przeciętnie. Łatwość czyszczenia również. O ile poślizg w miarę zadowala, tak irytuje tendencja do przywierania do ubrań (szczególnie tych lekkich i przewiewnych, co finalnie może je przypalić). Stalowa warstwa na stopie pojawia się głównie w bardzo tanich żelazkach, choć coraz więcej producentów od niej odchodzi.
• Stalowo-ceramiczna – tu dużo zależy od udziału stali. Niestety, często stopa jest praktycznie stalowa, ale przez domieszkę ceramiki producenci określają ją mianem ceramicznej. Stąd też różne opinie o powłoce ceramicznej. Ostatecznie wolę unikać powłoki stalowo-ceramicznej.
• Aluminiowa – podobna historia do stali. Szybkie nagrzewanie, ale krótka żywotność i trudna konserwacja. Do tego przyklejanie się do tkanin i, co za tym idzie, mniejsze bezpieczeństwo odzienia oraz gorsza skuteczność prasowania pomiętych ciuchów. Co ciekawe, aluminium praktycznie zawsze stanowi podstawę stopy. Dlatego też w tym punkcie odnoszę się głównie do powłoki na jej wierzchu, która, jak widzisz, może być już wykonana z przeróżnych materiałów. To ona jest tu kluczowa.
• Teflonowa – ma pokaźną ilość zalet. Nie lustruje odzienia, nie przykleja się do niego, gwarantuje gładki poślizg. W efekcie dobrze usuwa najoporniejsze zagniecenia na wygniecionej odzieży. Dlaczego więc jej nie polecam? Przez niską trwałość. Szybko zbiera rysy od metalowych części ubrań, więc trzeba na to wyjątkowo uważać. Druga sprawa, że i tak rzadko się pojawia na rynku żelazek.
• Emaliowana – miękko sunie po zróżnicowanych tkaninach. Problem w tym, że bardzo łatwo się rysuje, a czyszczenie bywa kłopotliwe.
• Silikonowa – tak, ostatnia warstwa na stopie może być nawet silikonowa. Nie jest to jednak dobre rozwiązanie przez niską odporność na zarysowania i przeciętne właściwości poślizgowe.

Dodam jeszcze, że producenci wymyślają swoje nazwy powłok (np. Durilium AirGlide, EloxalPlus, SuperCeramic, CeraniumGlissée, SteamGlide z wieloma dopiskami itp.).

Po co?

W celach marketingowych, aby się wyróżnić i sugerować, że są lepsi od konkurencji, która używa „zwykłych” materiałów wykonania.

W rzeczywistości to tylko puste dopiski. Musisz dotrzeć do tego, jaki materiał powłoki kryje się pod daną nazwą. Czasem jest to łatwe, a innym razem trudne.

Czy ze stopą żelazka mamy już wszystko wyjaśnione? Jeszcze nie! Przeczytaj kolejne porady zakupowe, tym razem o samym kształcie tego elementu budowy żelazka.

Nie masz jeszcze pewności co do wyboru rodzaju sprzęt do prasowania?

Zobacz 2 pojedynki:

• Parownica do ubrań czy żelazko?
• Generator pary czy żelazko?

Jaki powinien być kształt stopy żelazka parowego?

Zazwyczaj przypomina łezkę i ma to swoje zastosowanie.

Dzięki temu żelazko nie marszczy materiału, gdy poruszasz nim również do tyłu. Zyskujesz swobodę. Prasowanie idzie szybciej i wygodniej.

Drugi ważny element to końcówka stopy, zwana też szpicem czy po prostu wierzchołkiem. Musi być wyprofilowana, zwężać się, aby ułatwić Ci prasowanie trudniej dostępnych miejsc i różnych zakamarków na ubraniach.

Chodzi np. o okolice guzików, szwów, przeszyć, suwaków, kantów, mankietów, plis, zaszewek, kieszeni, kołnierzyków, ale również podczas wygładzania rękawów. Wąski, szpiczasty koniec stopy okazuje się wtedy nieoceniony.

Jaka waga żelazka parowego?

Żelazko parowe nie powinno być ani za lekkie, ani zbyt ciężkie. W pierwszym przypadku włożysz więcej siły w dociskanie stopy do materiału, a w drugim prasowanie bardziej Cię zmęczy.

Ocena tego parametru jest mocno subiektywna. Osobiście celuję w żelazka ważące 1,4 – 1,6 kg. Takie wartości nie wymagają nadmiernego przyciskania sprzętu do tkaniny i nie zabierają tyle sił w przypadku częstego podnoszenia żelazka podczas domowych prac.

Regulacja pary w żelazku parowym – Ręczna czy automatyczna?

Producenci żelazek pragną nas do siebie przekonać wizją bezwysiłkowego prasowania. Chodzi nawet o brak konieczności regulowania temperatury i natężenia pary.

Jak to możliwe? Za sprawą technologii typu OptimalTEMP (Philips), Automatic Steam (Tefal) czy iCare (Braun). Szczególnie ta pierwsza robi wrażenie. Żelazko nie ma żadnego pokrętła do regulacji intensywności prasowania. Działa w pełni automatycznie.

W efekcie na tym samym ustawieniu prasujesz jedwab, wełnę, satynę, atłas, wiskozę, welur, syntetyki, jak i jeans, bawełnę, len czy grubsze oraz sztywniejsze rzeczy. Nie tracisz czasu, bo nie musisz sprawdzać metek ani czekać, aż żelazko ostygnie, by móc prasować coś delikatniejszego. Nie ma właściwie szans, aby coś przypalić.

Mniej zautomatyzowane systemy mają z kolei regulację w oparciu o rodzaj materiału. Zawsze trochę mniej ustawiania i zagadek dotyczących tego, jaki poziom wybrać. Najprostsze programatory prasowania oferują np. oznaczenia w formie kropek, które odpowiadają danej temperaturze. Wtedy musisz samodzielnie dostosować temperaturę do tkaniny.

Automatyczna regulacja kusi, ale nie wszystko jest takie kolorowe w tego typu systemach.

Jeżeli żelazko działa tylko automatycznie, to nie zawsze musi sobie radzić z trudnymi materiałami. Pomoże wtedy tryb typu MAX, ale nie wszystkie żelazka go mają.

Ogólnie biorąc, automatyczny dobór pary uznaję za plus, choć korzystnie, gdy dotyczy bardzo wydajnego żelazka i daje też możliwość podkręcenia strumienia pary osobnym przyciskiem. Inaczej nie zawsze sprosta sztywnym tkaninom lub najoporniejszym zagnieceniom.

System łatwego odkamieniania w żelazku parowym

Na czym polega?

To praktycznie samoczyszczenie. Woda z cząsteczkami kamienia odkłada się w specjalnym pojemniku lub filtrze. Raz na jakiś czas (zgodnie z instrukcją obsługi lub gdy żelazko samo o tym poinformuje stosowną diodą) trzeba oczyścić to miejsce, co trwa krótką chwilę. I to tyle. Odkamienianie masz z głowy!

Inne systemy pod wysokim ciśnieniem wydmuchują kamień razem z parą wodną. Również nie jest to bardziej skomplikowane, choć wolę wcześniejsze rozwiązanie.

Oprócz tego zwróć uwagę na systemy antywapienne, czasem nawet podwójne. Oczyszczają kanały parowe, aby nie zalegał w nich kamień (wypłukują go, kierując do pojemników/filtrów szybkiego odkamieniania). Dzięki temu wydajność żelazka i zakres grzania będą cały czas na takim samym poziomie.

Pamiętaj przy okazji, aby przejrzeć instrukcję nowego żelazka w poszukiwaniu informacji o zalecanej wodzie. Do większości modeli bez obaw możesz wlać kranówkę (chyba że masz ekstremalnie twardą wodę), lecz niektórzy producenci sugerują wodę destylowaną.

Pozostałe cechy i funkcje żelazek parowych, na które warto zwrócić uwagę

Na koniec poradnika zakupowego jak wybrać żelazko parowe przygotowałem dla Ciebie zbiór pozostałych cech i funkcji, które mają znaczenie.

Podzieliłem je na kilka grup.

Budowa

• Zbiornik na wodę – liczą się tu 2 rzeczy: pojemność i średnica otworu na wodę. Z tą pierwszą nie ma raczej zagadek, bo żelazka oferują zazwyczaj od 300 do 350 ml. Wlot na wlewanie cieczy bywa już bardziej zróżnicowany. Nie powinien być zbyt mały, gdyż utrudni Ci to napełnianie pojemnika.
• Rękojeść – atut stanowi gumowany uchwyt. Ma wtedy właściwości antypoślizgowe. Operowanie żelazkiem staje się pewniejsze, bardziej komfortowe (nie wyślizgnie Ci się z dłoni). Jest jeszcze coś: odległość rękojeści od korpusu z pokrętłem. Jeżeli jest zbyt mała, to utrudni prasowanie, szczególnie osobom o większych dłoniach.
• Przewód zasilający – kabel powinien być odpowiednio długi, aby bez problemu sięgał do gniazdka. Korzystnie, gdy ma minimum 2, a najlepiej 3 m. Ten element wpływa też na przechowywanie żelazka w szafce, szufladzie, na półce czy na parapecie. Jeśli oferuje zakończenie kulkowe (czyli jest obrotowy) oraz klamrę spinającą, to nie utrudni umieszczenia sprzętu w wybranym przez Ciebie schowku.
• Spryskiwacz – to drobny, lecz nadal istotny element żelazka. Spryskanie grubych, ciężkich czy sztywnych rzeczy odrobiną wody ułatwi Ci przeprasowanie ich.

Najważniejsze funkcje

• Blokada kapania – obowiązkowa funkcja każdego żelazka parowego. Musi działać perfekcyjnie. To ważne podczas prasowania np. jedwabiu, satyny. W końcu przy nich temperatura i natężenie pary są mniejsze – a to podnosi ryzyko kapania wody, a więc pozostawiania na tkaninach brzydkich plam oraz niszczenia ich włókien. Blokada kapania reguluje (a nawet odcina) dopływ wody, gdy sytuacja tego wymaga. Unikniesz wkurzających wycieków z dysz parowych.
• Prasowanie w pionie – kolejny must have w żelazkach. Używając sprzętu w pionie, usuniesz zagniecenia z odzieży wiszącej na wieszaku, np. eleganckiego garnituru, a nawet swetra, który trzeba odświeżyć z odległości. Ułatwi Ci to także odświeżanie zakurzonych zasłon i firanek bez zdejmowania ich. Ważne, aby wytwarzanie pary wodnej stało na wysokim poziomie i nie spadało podczas manewrowania żelazkiem.
• Automatyczne wyłączanie w przypadku bezczynności – ileż to poparzeń czy pożarów spowodowały żelazka, których właściciele zapomnieli ich wyłączyć?! Tego typu funkcja, zwana też strażakiem (jak i Auto Off, Auto Stop itp.), zapobiegnie temu. Nowoczesne żelazka parowe same się wyłączają, gdy ich nie używasz. Po jakim czasie? Zazwyczaj po 30 sekundach, gdy sprzęt spoczywa na swojej stopie, oraz po 8 minutach, gdy jest postawiony.
• Czujnik ruchu – ma pewien związek z powyższą funkcją. Jeśli nie ruszasz żelazkiem, to nie generuje ono pary. Mało tego, reaguje na szybkość ruchów. Przykładowo: prasuje intensywniej przy wolniejszych ruchach.

Dodatkowe aspekty

• Technologia zapobiegania wybłyszczaniu ubrań – dotyczy prasowania czarnych ubrań, jak i wrażliwych na wyższe temperatury (tkaniny syntetyczne, ubranie z nadrukami, nylon, len, jedwab itp.). Często stanowi jednak czysty marketing, bo najważniejsza jest w tym stopa żelazka i dobrana temperatura oraz przepływ pary.
• Nakładka na stopę żelazka – często teflonowa i opcjonalna (należy kupić ją osobno). Jej zadanie? Takie same jak powyższej technologii: brak ryzyka wyświecania materiału. Stanowi w końcu fizyczną izolację między stopą a tkaniną. Twoje czarne koszule czy bluzki, sukienki bądź bielizna wykonana z delikatnych materiałów będą bezpieczniejsze. Tak samo odzież z ozdobnymi elementami (np. z falbankami lub koronką).
• Zimna stopa – prasujesz i usuwasz pogniecenia samą parą. Powierzchnia stopy nie nagrzewa się. Pomocne przy najdelikatniejszych materiałach.
• Para wzbogacona o jony – potęguje efekt dezynfekowania odzieży, czyli usuwania z niej bakterii, wirusów, ogólnie biorąc szkodliwych zarazków. Teoretycznie może się przydać alergikom czy młodym rodzicom prasującym ubranka dziecięce. W praktyce trudno ocenić jej skuteczność. Zresztą… już wysokie temperatury usuwają sporo drobnoustrojów i zanieczyszczeń z odzienia.
• Funkcja Eco – oszczędza energię, ale najczęściej kosztem wydajności (wyzwalanie pary słabnie). Przydatna opcja do lekkich i cienkich ciuchów, które łatwo dokładnie wyprasować. Gorzej z grubszymi czy sztywniejszymi okryciami, np. zimowymi.

Podsumowanie

Wybierając żelazko parowe, zwróć uwagę przede wszystkim na natężenie przepływu pary, moc, rodzaj powłoki na stopie oraz blokadę kapania. Pod własne preferencje dobierz sposób regulacji temperatury, wagę oraz dodatkowe technologie i funkcje, które opisałem w poradniku.

Kierując się moimi wskazówkami, dokonasz rozsądnej decyzji, kupując żelazko dopasowane do swoich potrzeb i budżetu.

Jeżeli masz dodatkowe pytania, skorzystaj z sekcji komentarzy, z chęcią pomogę.